Σε κάθε γωνιά ενός σπιτιού με παιδιά, κάποια στιγμή ακούγεται η ίδια φράση: «Μπορούμε να πάρουμε ένα σκυλάκι;» ή «Θέλω ένα γατάκι!». Η επιθυμία για ένα κατοικίδιο εμφανίζεται σχεδόν ακαριαία, με ένταση και ενθουσιασμό που δύσκολα αντιμετωπίζεται με ένα απλό “όχι”. Όμως, πίσω από αυτή την αυθόρμητη παιδική επιθυμία κρύβονται σημαντικά ζητήματα που αφορούν τόσο την ψυχολογική ανάπτυξη του παιδιού όσο και την καθημερινότητα της οικογένειας.

Η ανάγκη για σύνδεση και ευθύνη

Το παιδί, όταν ζητά ένα κατοικίδιο, δεν ζητά απλώς μια ακόμα “παιχνιδιάρικη παρέα”. Στην πραγματικότητα, αναζητά έναν φίλο δίχως όρους, μια σχέση που προσφέρει στοργή, εμπιστοσύνη και τρυφερότητα. Τα ζώα προσφέρουν ακριβώς αυτό: δεν κρίνουν, δεν απογοητεύουν, δεν ζητούν αντάλλαγμα – απλώς αγαπούν. Παράλληλα, όμως, η καθημερινή φροντίδα ενός ζώου είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να μάθει το παιδί την έννοια της ευθύνης, της συνέπειας και του σεβασμού προς τα άλλα όντα.

Το δίλημμα των γονιών

Η απόφαση να αποκτήσει μια οικογένεια κατοικίδιο δεν είναι απλή. Οι γονείς καλούνται να αξιολογήσουν το κατά πόσο είναι έτοιμοι –όχι μόνο το παιδί, αλλά και οι ίδιοι– να εντάξουν ένα νέο μέλος στην οικογενειακή ρουτίνα. Ένα ζώο δεν είναι παιχνίδι: έχει ανάγκες, απαιτεί χρόνο, έξοδα, υπομονή και, κυρίως, μακροχρόνια δέσμευση. Ένα παιδί μπορεί να ενθουσιαστεί, αλλά και να βαρεθεί. Σε αυτή την περίπτωση, η ευθύνη μεταφέρεται αναγκαστικά στους γονείς.

Πριν πείτε «ναι»

Πριν ενδώσετε στο γλυκό βλέμμα του παιδιού και στα επιχειρήματα που –συνήθως– περιλαμβάνουν δάκρυα και υποσχέσεις, είναι καλό να τεθούν μερικά κρίσιμα ερωτήματα:

• Είναι η οικογένεια έτοιμη να αναλάβει την καθημερινή φροντίδα του ζώου;
• Υπάρχει χρόνος και οικονομική δυνατότητα για τη σωστή διαβίωση του κατοικίδιου;
• Το παιδί έχει την ωριμότητα να συμμετέχει στη φροντίδα του;
• Υπάρχουν αλλεργίες ή άλλες πρακτικές δυσκολίες;

Η σωστή επιλογή ζώου

Αν η απάντηση είναι θετική, τότε αρχίζει η δεύτερη πρόκληση: ποιο κατοικίδιο ταιριάζει καλύτερα στο παιδί και στο οικογενειακό περιβάλλον; Δεν είναι όλα τα ζώα κατάλληλα για όλες τις ηλικίες ή όλους τους χώρους. Ένα κουτάβι, για παράδειγμα, είναι χαριτωμένο, αλλά απαιτεί εκπαίδευση και αρκετή ενέργεια. Ένα ψάρι είναι πιο εύκολη επιλογή, αλλά δεν προσφέρει το ίδιο επίπεδο αλληλεπίδρασης. Η επιλογή πρέπει να είναι καλά μελετημένη και προσαρμοσμένη στον τρόπο ζωής της οικογένειας.

Το κέρδος της συμβίωσης

Όταν η σχέση παιδιού-ζώου χτιστεί σωστά, το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Το παιδί αναπτύσσει ενσυναίσθηση, μαθαίνει να φροντίζει, να μοιράζεται και να επικοινωνεί. Το κατοικίδιο γίνεται σύντροφος στα παιχνίδια, παρηγοριά στις δύσκολες στιγμές, σιωπηλός φίλος στα πρώτα χρόνια της εφηβείας.

Συμπερασματικά

Η επιθυμία του παιδιού για κατοικίδιο είναι κάτι πολύ πιο βαθύ από μια απλή επιπολαιότητα. Είναι ένδειξη συναισθηματικής ανάπτυξης και αναζήτησης σχέσης. Αν η οικογένεια μπορεί να υποστηρίξει αυτή την επιθυμία, τότε η εμπειρία ενός κατοικιδίου μπορεί να αποτελέσει ένα ανεκτίμητο μάθημα ζωής – τόσο για το παιδί, όσο και για τους ενήλικες.

Για πολλούς γονείς, η ερώτηση «μπορούμε να πάρουμε ένα ζωάκι;» φαντάζει ως δίλημμα. Ίσως, όμως, είναι ευκαιρία – για όλους

Β.Μ.