Του Δημοσθένη Π. Δούκα.
Βασικός τροφοδότης της οικονομίας και για όλες τις εποχές του χρόνου, ο τουρισμός πόλεων (city break) αναδεικνύεται δυνατό χαρτί για πολλούς προορισμούς, όπως η Αλεξανδρούπολη, που επενδύουν σε αυτόν.
Παρόλο που συνήθως περιορίζεται σε τρεις ή τέσσερις μέρες (από Παρασκευή έως Δευτέρα) ο city break είναι μια μορφή τουρισμού που δίνει “ανάσα” ειδικά τους μήνες που η τουριστική κίνηση γενικότερα είναι πεσμένη.
Μετά την Αθήνα, που κρατά τα σκήπτρα του city break και την Θεσσαλονίκη που έπεται η πόλη που έχει πολύ ανεπτυγμένο city break τουρισμό, είναι η Αλεξανδρούπολη, σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATTA).
Η εξίσωση της επιτυχίας που η Αλεξανδρούπολη έχει κατακτήσει τον τίτλο του city break προορισμού έχει πολλές συνισταμένες, όπως έχει τονίσει ο Απόστολος Παλακίδης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Θράκης: «Αφενός η Αλεξανδρούπολη είναι μια πόλη στην οποία μπορεί εύκολα να έχει κανείς πρόσβαση μέσω της Εγνατίας Οδού και των απευθείας πτήσεων από Αθήνα. Είναι μια όμορφη πόλη με εξαιρετική γαστρονομία, αρχιτεκτονική και καλές υποδομές. Υπάρχουν καταλύματα για όλα τα γούστα και τα βαλάντια. Συγχρόνως, οι επαγγελματίες της περιοχής, που συνδέονται άμεσα και έμμεσα με τον τουρισμό, είναι ιδιαίτερα εξωστρεφείς και συνδράμουν στην προβολή της πόλης». Πολύ βασικό όμως, όπως επισημαίνει ο κ.Παλακίδης «είναι ότι έχουμε την αμέριστη υποστήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης . Και ο δήμος αλλά ειδικά η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης κάνει ένα σημαντικό έργο προώθησης, είναι συνοδοιπόρος των επαγγελματιών, υλοποιεί αυτόνομες δράσεις, έχει ένα πλάνο στρατηγικής, τρέχει και προωθεί γενικότερα τον τουρισμό -καθώς η Αλεξανδρούπολη είναι ένας προορισμός με πολλά πλεονεκτήματα (θάλασσα, φύση, ιστορία κτλ)- αλλά και τις πιο ειδικές μορφές τουρισμού, και δη τον city break». Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Θράκης, οι city break επισκέπτες της Αλεξανδρούπολης ήταν ανέκαθεν Έλληνες ενώ από τους ξένους κυριαρχούν οι Τούρκοι, οι Βούλγαροι, και -κυρίως το καλοκαίρι- οι Σέρβοι και οι Ρουμάνοι.
Η Αλεξανδρούπολη σε οραματικό επίπεδο εξελίσσεται σε ένα σύνθετο γεωπολιτικό κόμβο, σε ένα σημείο αναφοράς για την άμυνα, την ενεργειακή ασφάλεια, το επιχειρείν και το εμπόριο στα Βαλκάνια ,την Αν.Ευρώπη, τη Μεσόγειο. Επίσης σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η κινητικότητα σε διπλωματικό και επιχειρηματικό επίπεδο για την αναβίωση του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης.Τα
αποτελέσματα μιας πολύμηνης ενεργειακής διπλωματίας μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου επικυρώθηκαν μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας με την υπογραφή δύο διακρατικών συμφωνιών .
Από την 1η Ιανουαρίου 2025, η διέλευση οχημάτων από τους συνοριακούς σταθμούς της Θράκης γίνεται ελεύθερα, καθώς η Βουλγαρία και η Ρουμανία εντάχθηκαν επίσημα στη ζώνη ΣένγκενΜε τις νέες παρεμβάσεις που προωθεί και χρηματοδοτεί το υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ ο χρόνος αναμονής στα Τελωνεία του Έβρου αναμένεται να μειωθεί κατά 75%, μετατρέποντας την περιοχή της Αλεξανδρούπολης σε ιδανικό προορισμό ακόμα και για ολιγοήμερες αποδράσεις, καθώς σε περιόδους αυξημένης κίνησης ο χρόνος συνοριακού ελέγχου δεν θα ξεπερνά τη μία ώρα, ενώ σε κανονικές συνθήκες η διέλευση θα γίνεται σε 10 αντί 40 λεπτά.
Ο διαγωνισμός για τον σταθμό στους Κήπους του Έβρου είναι ήδη στον αέρα με προϋπολογισμό 12,9 εκατ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες ως σημαντικότερες προσθήκες θεωρούνται οι νέες εγκαταστάσεις για X-RAY και Narc Control, οι ειδικές οδοί για βαρέα οχήματα και λεωφορεία, η κατασκευή νέων κτιρίων για φυτοϋγειονομικό – κτηνοτροφικό έλεγχο, η διαπλάτυνση οδικού δικτύου για πυκνότερη διέλευση Ι.Χ. κ.ά.Σύμφωνα πάντα με το υπουργείο Εσωτερικών, ακολουθούν:
Νέος συνοριακός σταθμός στις Καστανιές Έβρου δίπλα στον μεγάλο οδικό άξονα που συνδέει την Κωνσταντινούπολη με την Ευρώπη , ενώ σημαντική εξέλιξη για την ελεύθερη κίνηση αυτοκινήτων και φορτηγών αποτελεί και η ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στη Ζώνη Σένγκεν από 1.1.2025, η οποία εντός του έτους θα επιφέρει την πλήρη κατάργηση των υφιστάμενων συνοριακών σταθμών. Ήδη ο σταθμός στον Προμαχώνα Σερρών σταμάτησε τη λειτουργία του, ενώ το προσεχές διάστημα θα καταργηθούν οι μπάρες σε Ορμένιο, Εξοχή και Νυμφαία. Επισημαίνεται όιτι νέο ρεκόρ αφίξεων «κλειδώνει» ο οδικός τουρισμός στη Βόρεια Ελλάδα για το 2024, σκορπώντας χαμόγελα στον τουριστικό κλάδο και κυρίως αισιοδοξία για τη νέα τουριστική χρονιά.
Δυναμικό παρών το διάστημα Ιανουάριος–Νοέμβριος 2024 έδωσαν τόσο οι επισκέπτες από Τουρκία, οι οποία κατέγραψαν τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση όσο και από τη Βουλγαρία με την υψηλότερη άνοδο σε απόλυτες διαφορές. Μαζί με τις αφίξεις και του Δεκεμβρίου, όπου παρατηρείται απόβαση των Βαλκάνιων επισκεπτών στις περιοχές της Βόρειας Ελλάδας ο οδικός τουρισμός συνεχίζει να κρατά τα σκήπτρα των διελεύσεων σε σχέση με τις αεροπορικές αφίξεις που φτάνουν το 1,1 εκατ. και παρά το καίριο ζήτημα των καθυστερήσεων στα χερσαία σύνορα.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία στο τελευταίο δελτίο του ΙΝΣΕΤΕ του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), στο ενδεκάμηνο καταγράφηκαν 11,4 εκατ. διεθνείς οδικές αφίξεις, έναντι 9,5 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2023, παρουσιάζοντας αύξηση κατά +15,0%/+1,9 εκατ. αφίξεις. Συνολικά, οι οδικές αφίξεις ξεπέρασαν και τα επίπεδα του 2019, γεγονός που δείχνει ότι αποτελούν σημαντική πηγή ταξιδιωτικών εισπράξεων.
Οι πύλες εισόδου
Ο σταθμός των Κήπων στον Έβρο παρουσίασε αύξηση κατά +231 χιλ./+25,8%, με τις αφίξεις να διαμορφώνονται σε 1,1 εκατ. Στον Κυπρίνο Έβρου σημειώθηκε η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση, +229 χιλ./+177,4%, με συνολικές αφίξεις 358 χιλ. Στο Ορμένιο του Έβρου οι αφίξεις ανήλθαν σε 703 χιλ., με αύξηση +76 χιλ./+12,2%,
Οι χώρες προέλευσης
Οι κύριες αγορές στον οδικό τουρισμό της Βόρειας Ελλάδας (Θράκη, Μακεδονία, Ήπειρος) είναι η Ρουμανία, η Σερβία, η Βουλγαρία, η Αλβανία, η Τουρκία και η Βόρεια Μακεδονία με μεγάλη συγκέντρωση κυρίως στο τρίτο τρίμηνο του έτους.
Ανά χώρα προέλευσης, την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2024, υπήρξε άνοδος των επισκέψεων από όλες τις γειτονικές χώρες σε σύγκριση με την περσινή χρονιά.
Συγκεκριμένα, τη μεγαλύτερη αύξηση σε απόλυτες διαφορές παρουσίασε η Βουλγαρία με +838 χιλ./+19,5% οδικές αφίξεις, φτάνοντας τις 5,1 εκατ. Η Τουρκία από την άλλη κατέγραψε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση, με τις αφίξεις να αυξάνονται κατά +323 χιλ./+29,5%, αγγίζοντας συνολικά τις 1,4 εκατ. Από τη Βόρεια Μακεδονία, οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά +280 χιλ./+9,4%, με το σύνολο να διαμορφώνεται σε 3,2 εκατ. αφίξεις. Τέλος, η κίνηση από την Αλβανία αυξήθηκε κατά +50 χιλ./+3,1%, με 1,6 εκατ. αφίξεις στο ενδεκάμηνο.
Απόβαση τουριστών από την Τουρκία σημειώνεται τα Σαββατοκύριακα στην Αλεξανδρούπολη. Η πληρότητα αγγίζει το 100% καθώς οι καλές τιμές και η γαστρονομία της πόλης προσελκύουν σταθερά τους Τούρκους τουρίστες.
Τουρίστες από την Τουρκία και τη Βουλγαρία προσελκύει κυρίως η Αλεξανδρούπολη, με τους Τούρκους να κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο και να προέρχονται από ανώτερες οικονομικές τάξεις. Οι Τούρκοι τουρίστες προτιμούν την Αλεξανδρούπολη λόγω της κοντινής απόστασης από τα σύνορα. Βρίσκουν επίσης προσιτές τιμές σε σχέση με αυτές στη χώρα τους.
Η Αλεξανδρούπολη προσαρμόζεται στη διαρκώς αυξανόμενη παρουσία των Βαλκάνιων γειτόνων. Το βλέπει κανείς στις επιγραφές στα καταστήματα, το ακούει στους δρόμους, τα ξενοδοχεία δεν φτάνουν και τα βραχυχρόνιας μίσθωσης δωμάτια πολλαπλασιάζονται ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες. Όμως αυτή η αλματώδης τουριστική, κυκλοφοριακή, καταναλωτική κίνηση της πρωτεύουσας του Έβρου, παρήγαγε και σοβαρά προβλήματα στον αστικό ιστό της, τα οποία πρέπει άμεσα και συντονισμένα να λυθούν για να μην υποστεί < ασφυξία> η πόλη , που θα την οδηγήσει σε συγκρουσιακές κοινωνικές
καταστάσεις. Στην κορυφή των προβλημάτων βρίσκεται σήμερα η απουσία ικανού αριθμού Πάρκινγκ (Parking), που θα εξυπηρετήσουν με άνεση και λειτουργικά την ζήτηση θέσεων παρκαρίσματος , η οποία τον τελευταίο χρόνο έχει λάβει δραματικές διαστάσεις.
Ακόμη περισσότερο, ολοένα και πιο έντονα, λόγω της σημαντικής έλλειψης χώρων στάθμευσης, , που κάνει την πόλη να ασφυκτιά, είναι τα καθημερινά φαινόμενα παράνομης στάθμευσης, που δημιουργούν με τη σειρά τους περαιτέρω εκνευρισμό, ενώ έρχονται ως απόρροια μίας ατελείωτης ταλαιπωρίας, αλλά πάνω από όλα της έλλειψη σεβασμού και κοινωνικής ευαισθησίας. Η εξίσωση είναι δύσκολη για τον δημοτικό μηχανισμό, αν και μέχρι στιγμής, τη δυσκολία βιώνει περισσότερο – σε καθημερινό επίπεδο – ο κάθε πολίτης που κυκλοφορεί με το αυτοκίνητό του στους δρόμους της πόλης. Παράλληλα, η κατάληψη των πεζοδρομίων επηρεάζει άμεσα και τους πεζούς, οι οποίοι κινδυνεύουν, αναγκαζόμενοι να βγουν σε λεωφόρους, ρισκάροντας να παρασυρθούν από κάποιο όχημα. Ένας ακόμη παράγοντας που επιδεινώνει την κατάσταση είναι τα οχήματα που βρίσκονται σε ακινησία, παρ’ όλα αυτά καταλαμβάνουν δημοσίους χώρους στάθμευσης. Δεν είναι λίγοι οι ιδιοκτήτες που επιλέγουν να αφήσουν τα αυτοκίνητά τους στον δρόμο και όχι σε ιδιωτικό χώρο. Έτσι, το κενό μπορούν να καλύψουν μόνο τα ιδιωτικά parking, Είναι πραγματικά αμέτρητες οι επιλογές, σε ολόκληρη την Αλεξανδρούπολη και ιδιαίτερα σε σημεία που οι χώροι στάθμευσης είναι πραγματικά ανύπαρκτοι.
