του Ανδρέα Μαζαράκη
Η Τουρκία δεν δικαιούται να αμφισβητεί την κυριαρχία κανενός νησιού, πόσο μάλλον όταν κατέχει καταχρηστικά 17 νησιά στο Αιγαίο, όπως θα δούμε πιο κάτω. Ακριβώς δύο χρόνια πριν, με αφορμή την τότε 25η επέτειο των γεγονότων στα Ίμια, ο απόστρατος ναύαρχος Τζεμ Γκιουρντενίζ και θεωρητικός της “Γαλάζιας Πατρίδας”, μη αποδεχόμενος τη διάλυση της Οθωμανικής Aυτοκρατορίας και απαρνούμενος τις συνέπειες και το τίμημα των λανθασμένων επιλογών που η χώρα του έκανε στον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε αναφέρει επί λέξει πως: «Τα Ίμια ήταν η αρχή. Υπάρχουν 153 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες το καθεστώς των οποίων δεν έχει διευκρινιστεί. Αναπόφευκτα το θέμα αυτό θα εισέλθει στην τελική του φάση. Η Ελλάδα θα αναγκαστεί στο τέλος να παραδεχθεί ότι ανήκουν στην Τουρκία. Ελπίζω η παραχώρηση αυτή να γίνει μέσω της νομικής οδού και διμερών συμφωνιών».
Δυστυχώς την άποψη αυτή τη συμμερίζονται και πολλοί άλλοι αξιωματούχοι, στρατηγικοί αναλυτές, απόστρατοι αξιωματικοί, ακόμα και η αντιπολίτευση της γειτονικής μας χώρας. Βλέπετε από τη μικρή ιστορία που διαθέτουν δεν θέλουν να δουν και να χωνέψουν πως πάντα οι ηττημένοι πληρώνουν, ενώ οι νικητές ωφελούνται. Η Τουρκία θα έπρεπε να έχει κατανοήσει πως η μεγάλη τους χώρα σχηματίστηκε το 1923, πως περιέλαβε ό,τι απέμεινε από την διαμελισμένη τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία, ότι νέες χώρες δημιουργήθηκαν και πως νέα σύνορα χαράχτηκαν με την υπογραφείσα Συνθήκη της Λοζάνης.
Με βάσει λοιπόν το κείμενο της συνθήκης ειρήνης που η Τουρκία υπέγραψε, δικαιούται να έχει στο Αιγαίο την κυριαρχία μόνο στην Ίμβρο, την Τένεδο, τις Λαγούσες και σε ότι νησιά είναι σε απόσταση μικρότερη από 2,6 ναυτικά μίλια (τρία μίλια) από τις Μικρασιατικές ακτές. Ό,τι είναι πιο μακριά δεν της ανήκει, αφού η κυριαρχία σε όλα τα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου, σύμφωνα με το άρθρο 12 δόθηκε στην Ελλάδα και επίσης σύμφωνα με το άρθρο 16 παραιτήθηκε από «κάθε τίτλο και πάσης φύσεως δικαιώματα» σε αυτά. Όσο για τα Δωδεκάνησα και τις εξ αυτών εξαρτώμενες νησίδες, η Τουρκία με το άρθρο 15 παραιτήθηκε οριστικά υπέρ της Ιταλίας από κάθε δικαίωμα και τίτλο και έτσι τα νησιά παρέμειναν, επίσημα πλέον, στην κυριαρχία της Ιταλίας.
Να θυμηθούμε στο σημείο αυτό πως τα Δωδεκάνησα κατά τη διάρκεια του ιταλοτουρκικού πολέμου της Τριπολίτιδας (1911-12) κατελήφθησαν από τους Ιταλούς και παρ’ ότι με το υπογραφέν σύμφωνο ειρήνης που υπογράφηκε στο Ouchy της Λοζάνης (18/10/1912), η Τουρκία αναγνώρισε την ιταλική κυριαρχία στη Λιβύη, ενώ η Ιταλία δεσμεύτηκε να επιστρέψει στην Τουρκία τα Δωδεκάνησα. Αυτό δεν έγινε και έτσι τα νησιά παρέμεναν υπό ιταλική κατοχή.
Δωδεκάνησα
Μετά λοιπόν την υπογραφή της Συνθήκης της Λοζάνης το 1923, η Ιταλία προσάρτησε, επίσημα πλέον, τα Δωδεκάνησα στις 6/8/1923 και αρχίζει για αυτά η δεύτερη περίοδος της ιταλοκρατίας, με πρώτο κυβερνήτη τον Ιταλό γερουσιαστή και πληρεξούσιο υπουργό, Mario Lago.
Στις 4 Ιανουαρίου 1932 υπογράφτηκε από τον Ιταλό πρέσβη στη Τουρκία Βαρόνο Πομπέο Αλοίζι και τον υπουργό εξωτερικών της Τουρκίας Δρ. Τεβφίκ Ρουστού Μπέη, μια συμφωνία. Διευθετούσε μια διαφορά που προέκυψε μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας σε σχέση με τη κυριαρχία επί των νησίδων που βρίσκονται μεταξύ των ακτών της Ανατολίας και της νήσου Καστελόριζο, καθώς και της νησίδας Καρά Αντά και επίσης με αυτή καθορίστηκαν τα χωρικά τους ύδατα.
Λίγο αργότερα, στις 28/12/1932, στη συνέχεια της προηγούμενης υπεγράφη άλλη μία συμφωνία μεταξύ τους, με την οποία μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων καθόρισε επακριβώς, με 37 σημεία, τη συνοριακή γραμμή Τουρκίας-Ιταλίας. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα νησιά αυτά και με τις διευθετήσεις που ίσχυαν πέρασαν από την Ιταλία στην Ελλάδα στις 10/2/1947, όταν υπογράφηκε στο Παρίσι η συνθήκη ειρήνης μεταξύ των συμμάχων και της Ιταλίας.
Με τη συνθήκη αυτή η Ιταλία εκχώρησε στην Ελλάδα πλήρη κυριαρχία στα νησιά της Δωδεκανήσου και τις παρακείμενες νησίδες. Η συνθήκη αυτή επικυρώθηκε από την Ελλάδα με το νομοθετικό διάταγμα 423 την 22/10/1947. Σημειωτέον πως στη συνθήκη αυτή η Τουρκία δεν ήταν συμβαλλόμενο μέρος, λόγω πάλι των επιλογών της.
Δεν κατανοώ λοιπόν τι δεν καταλαβαίνουν στη Τουρκία και γιατί δεν τιμούν την υπογραφή τους. Αφού η Συνθήκη της Λοζάνης υπογράφτηκε τότε ομόφωνα, αφού δεν είχε ημερομηνία λήξης ισχύος και αφού κανείς δεν την υπέγραψε με επιφύλαξη, γιατί οι Τούρκοι, δια στόματος και Ερντογάν, την αμφισβητούν;
Γιατί οι Τούρκοι δεν ξαναδιαβάζουν τα άρθρα 6, 12, 15 και 16 για να εμπεδώσουν πως, τότε απεμπόλησαν κάθε δικαίωμα τους επί των νησιών; Γιατί δεν θέλουν να καταλάβουν πως με την εμμονή τους όχι μόνο παγώνουν κάθε πρόοδο στη περιοχή αλλά απειλούν και την ειρήνη. Δεν τους φτάνουν τα νησιά που ήδη έχουν και ονειρεύονται παραπάνω;
Υδρογραφική Υπηρεσία
Η Υδρογραφική Υπηρεσία (ΥΥ) του Πολεμικού Ναυτικού, από τις αρχές του αιώνα μας εισήλθε στον ψηφιακό κόσμο, ενώ πριν δώδεκα περίπου χρόνια με την απόκτηση νέων συσκευών, προγραμμάτων και μεθόδων, δημιούργησε μια νέα ψηφιακή πλέον Χαρτογραφική Βάση Δεδομένων που ήταν απαραίτητη για την έκδοση “ψηφιακών χαρτών”.
Το 2018, με τα στοιχεία του Θαλάσσιου Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών (ΘΓΣΠ) η Υδρογραφική Υπηρεσία πινακοποίησε τα στοιχεία που προκύπτουν από το θεματικό επίπεδο (Layer) της ακτογραμμής σε κλίμακα 1:50.000 και τα οποία εμφανίζονται στον σχετικό πίνακα.
Βεβαίως πρέπει να έχουμε κατά νου πως αφενός λόγω των γεωλογικών μεταβολών που συνεχώς συμβαίνουν (τεκτονικές επιδράσεις, αύξηση υδάτων κ.α.) και αφετέρου λόγω της προόδου της ψηφιακής τεχνολογίας, το υπόβαθρο είναι σε συνεχή αναθεώρηση. Τώρα το υπόβαθρο έχει βελτιωθεί και έχουμε επίπεδο κλίμακας 1:20.000. Ως εκ τούτου τα αναγραφόμενα στον πίνακα στοιχεία ενδέχεται να διαφοροποιηθούν λίγο στο μέλλον.
Καθεστώς νησιών
Όσον αφορά τα τουρκικά νησιά, η Τουρκία σύμφωνα με τη συνθήκη της Λοζάνης έχει καταχρηστικά 17 νησιά που δεν θα πρέπει να έχει, αφού είναι σε μεγαλύτερη από τα τρία μίλια απόσταση από τις Μικρασιατικές ακτές. Επιπλέον στο Αιγαίο έχει αιγιαλίτιδα ζώνη (χωρική Θάλασσα) έξι ναυτικά μίλια, ενώ θα έπρεπε να έχει 2,6 ναυτικά μίλια, δηλαδή τα τρία μίλια στα οποία η Συνθήκη της Λοζάνης της επιτρέπει να ασκεί κυριαρχία.
Με βάση την υπογραφείσα συνθήκη, οι νησίδες των Μοσχονησίων απέναντι από Λέσβο: Αδιάβατος, Γιαλονήσι, Δασκαλειό, Έλεος ή Λείος, Καλαμάκι ή Καλαμόπουλο, Κάλαμος, Ουλιά, Πύργος και οι νησίδες του συμπλέγματος Λαγουσών-Μαυρειών: Δρέπανο, Μαύρο, Πράσο και Φειδονήσι που δεν αναγράφονται και ονομαστικά, δεν πρέπει να είναι τουρκικές.
Με τον ίδιο συλλογισμό πρέπει να αφαιρεθούν από την κυριαρχία της Τουρκίας και οι νησίδες στη θάλασσα του Μαρμαρά και της Προποντίδας που είναι πάνω από τρία ναυτικά μίλια από τις ακτές.
Τα νησιά αυτά είναι: Προκόνησος, Αφησιά, Καλόλιμνος, Κούταλη, Προβατονήσι, όπως επίσης και τα Πριγκηπονήσια που δεν αναφέρονται ονομαστικά σε κάποια συνθήκη: Αντιγόνη, Πλάτη και Νέανδρος, όπως σωστά έχει επισημανθεί από τον κ. Άγγελο Συρίγο στις σελίδες 38 έως 42 της ειδικής έκδοσης της “Καθημερινής” με τίτλο “60 χάρτες που εξηγούν τις διαφορές Ελλάδας-Τουρκίας”.
Ένα κράτος που παραβιάζει μια διεθνή συνθήκη δεν μπορεί να επικαλείται “παραβίαση” συνθήκης από κανένα άλλο κράτος. Ένα κράτος που σέβεται και τιμά την υπογραφή του, δεν μπορεί να εφαρμόζει μόνο τα άρθρα που το συμφέρουν και δεν μπορεί να την καταργήσει ή τροποποιήσει, παρά μόνο με τη συμφωνία όλων των συμβαλλομένων μερών ή με πόλεμο.
Να γίνει σεβαστή η Συνθήκη
Για σταματήσουν συνεπώς τα όποια προβλήματα στην ευαίσθητη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και για να ασχοληθούμε με την πρόοδο και ευημερία των λαών μας, η Τουρκία πρέπει να καθίσει σε ένα τραπέζι. Όπως έκανε και το 1932 με τους Ιταλούς, και μαζί με την Ελλάδα να προσδιορίσουν και να χαράξουν τα κοινά σύνορα με γνώμονα τη Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, έχουν ήδη επιλεκτικά εφαρμόσει μερικά από τα άρθρα της, και φυσικά με τη σκέψη στο κοινό συμφέρον.
Για να τιμήσετε λοιπόν την πρώτη υπογραφή επίσημου εγγράφου από το πρώτο τουρκικό κράτος κύριοι Gurdeniz, Ερντογάν και λοιποί, αφήστε τις γαλάζιες πατρίδες και περιοριστείτε σε ότι νησιά έχετε, χωρίς να ανοίξετε τον ασκό του Αιόλου που δεν συμφέρει καμία πλευρά. Μόνο έτσι θα σταματήσουν οι προστριβές, θα μηδενιστεί ο κίνδυνος μιας πολεμικής σύρραξης και οι λαοί, αρκούμενοι σε όσα έχουν, θα μπορέσουν να εστιαστούν στην ευημερία τους.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press