Η 7η Απριλίου κάθε έτους είναι κάτι παραπάνω από μια ημερομηνία στο ημερολόγιο. Είναι η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας – μια υπενθύμιση ότι η υγεία δεν είναι προνόμιο, αλλά αναφαίρετο ανθρώπινο δικαίωμα. Καθιερωμένη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας το 1948, αυτή η ημέρα φέρνει στο προσκήνιο τα σοβαρότερα ζητήματα υγείας που απασχολούν την ανθρωπότητα.

Το φετινό μήνυμα: “Η Υγεία μας, το Δικαίωμά μας”

Το 2025, το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας είναι ξεκάθαρο και επίκαιρο: «Η Υγεία μας, το Δικαίωμά μας». Σε έναν κόσμο όπου οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες αυξάνονται, εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας. Είτε πρόκειται για ένα παιδί στην Υποσαχάρια Αφρική χωρίς εμβόλιο, είτε για έναν ηλικιωμένο στην Ευρώπη που περιμένει μήνες για μια χειρουργική επέμβαση, η υγεία αντιμετωπίζεται συχνά ως εμπόρευμα αντί για κοινό αγαθό.

Παγκόσμιες ανισότητες – Το κόστος της αδικίας

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΠΟΥ, περισσότεροι από 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως στερούνται πρόσβασης σε βασική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Οι γυναίκες, τα παιδιά, οι πρόσφυγες και τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας είναι τα πρώτα θύματα αυτών των αποκλεισμών. Η υγειονομική αδικία, εκτός από ηθικά ανεπίτρεπτη, είναι και οικονομικά επιζήμια: υπονομεύει την παραγωγικότητα, φτωχαίνει κοινωνίες και διατηρεί τους φαύλους κύκλους της φτώχειας.

Η τεχνολογία ως ελπίδα και πρόκληση

Την ίδια ώρα, η πρόοδος της ιατρικής επιστήμης και της τεχνολογίας προσφέρει τεράστιες δυνατότητες: από την τηλεϊατρική που φέρνει γιατρούς σε απομακρυσμένα νησιά, μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη που ανιχνεύει ασθένειες σε πρώιμα στάδια. Όμως, αυτές οι τεχνολογίες δεν είναι παντού διαθέσιμες και ο ψηφιακός αποκλεισμός ενισχύει τις ήδη υπάρχουσες ανισότητες.

Η Ελλάδα μπροστά σε νέες προκλήσεις

Στη χώρα μας, το δημόσιο σύστημα υγείας δίνει καθημερινά μάχη, με υποστελέχωση, ελλείψεις και πίεση. Ωστόσο, η πανδημία ανέδειξε και το ανθρώπινο δυναμικό του ΕΣΥ: γιατροί και νοσηλευτές απέδειξαν τι σημαίνει αυταπάρνηση. Η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας είναι μια ευκαιρία να σταθούμε δίπλα σε αυτούς τους ανθρώπους και να απαιτήσουμε καλύτερες συνθήκες για όλους.

Μια ημέρα για δράση, όχι για συμβολισμούς

Η σημερινή ημέρα δεν είναι απλώς μια ευκαιρία για εκδηλώσεις ή ανακοινώσεις. Είναι μια πρόσκληση για αλλαγή: για πολιτικές που ενισχύουν τη δημόσια υγεία, για κοινωνίες που νοιάζονται για τους πιο αδύναμους και για πολίτες που απαιτούν δικαιοσύνη. Γιατί τελικά, η υγεία μας είναι το πολυτιμότερο αγαθό – και το πιο εύθραυστο.

Η υγεία δεν είναι πολυτέλεια. Είναι υπόσχεση αλληλεγγύης. Ας την υπερασπιστούμε.