Τελικά η προοπτική δημιουργίας πυρηνικού σταθμού στην Ανατολική Θράκη από την Τουρκία στην περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών και η πιθανή απειλή η πρόκληση για την Ελλάδα , ήταν ένα θέμα που απασχόλησε τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν και το οποίο αποκαλύπτεται εκ των υστέρων.
Οι πληροφορίες για την υπόθεση αυτή είναι αντιφατικές.

Σύμφωνα με το Νίκο Χασαπόπουλο μία «πυρηνική» έκπληξη έκρυβε, τελικώς, η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα . Κι αυτή δεν αφορά το πυρηνικό εργοστάσιο που κατασκευάζει η Τουρκία στο Ακούγιου, ούτε αυτό που σχεδιάζει στη Σινώπη. Oπως πληροφορείται «Το Βήμα», έχει να κάνει με το εργοστάσιο παραγωγής πυρηνικής ενέργειας που προγραμματίζει στην Ανατολική Θράκη.

Το θέμα ξεκίνησε από μια ερώτηση που έκανε ο έλληνας πρωθυπουργός, στη διάρκεια του γεύματος στο Μέγαρο Μαξίμου , παρουσία των υπουργών και των δύο χωρών. Αρχικά, ρώτησε τον Τούρκο πρόεδρο για τους πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής στην Τουρκία. Πόσοι θα είναι συνολικά, πού θα βρίσκονται και κυρίως πότε θα λειτουργήσουν.
Ο κ. Ερντογάν απάντησε ότι η μία μονάδα, που βρίσκεται στο Ακούγιου, είναι έτοιμη και πρόκειται σύντομα να λειτουργήσει, χωρίς να προσδιορίσει όμως τον ακριβή χρόνο. Άλλοι τρεις υποσταθμοί πυρηνικής ενέργειας ετοιμάζονται, είπε, και είναι προγραμματισμένοι να λειτουργήσουν το 2028, ενώ πρόσθεσε ότι υπάρχει προγραμματισμός να λειτουργήσει ακόμα ένας πυρηνικός σταθμός, στη Σινώπη. Ωστόσο ο τούρκος πρόεδρος δεν σταμάτησε εκεί.
Πληροφόρησε τον Πρωθυπουργό ότι η Τουρκία προγραμματίζει να δημιουργήσει στο μέλλον και έναν άλλον πυρηνικό σταθμό, ο οποίος, όπως είπε, θα εγκατασταθεί και θα λειτουργεί στη Θράκη.

Και ακριβώς στο σημείο αυτό ο κ. Ερντογάν έκανε την κίνηση: Διατύπωσε στον κ. Μητσοτάκη την πρόταση για ενεργειακή συνεργασία με την Ελλάδα, λέγοντας πως όταν και όποτε λειτουργήσει ο πυρηνικός σταθμός της Θράκης «θα μπορούσε να σας παρέχει από εκεί ηλεκτρική ενέργεια».
Ο Πρωθυπουργός φέρεται να του απάντησε πως εάν αυτό του το είχε προτείνει πριν από 20 χρόνια μπορεί και να το συζητούσε, ωστόσο τώρα η Ελλάδα κάνει μεγάλη στροφή στον χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και η συζήτηση έκλεισε κάπου εκεί.

Σύμφωνα όμως με την Ιωάννα Κωσταδήμα την ώρα που στην Αθήνα διαρρέονταν πως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αρνήθηκε ευγενικά πρόταση του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν για συμφωνία αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικό εργοστάσιο που σχεδιάζει η γειτονική χώρα στην Ανατολική Θράκη, τα τουρκικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης καλλιεργούσαν διαφορετικό κλίμα.

Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Σαμπάχ, ο πρωθυπουργός «φάνηκε ιδιαίτερα θερμός» απέναντι στην πρόταση για ενεργειακή συνεργασία με αφορμή το νέο πυρηνικό εργοστάσιο ηλεκτρικής ενέργειας.
Στην ελληνική κυβέρνηση δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών, πάντως, όπως προκύπτει και από τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών.
Η Τουρκία έχει ιδιαίτερα φιλόδοξα σχέδια στην πυρηνική ενέργεια, με πλάνο για τρεις πυρηνικούς σταθμούς, ο ένας από τους οποίους στην Ανατολική Θράκη. Σημειώνεται πως μόλις χθες άναψε το «πράσινο φως» για τη λειτουργία της πρώτης μονάδας ηλεκτροπαραγωγής του Ακούγιου, με την Τουρκία να παραχωρεί τη σχετική άδεια στην εταιρεία διαχείρισης του υπό κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου.
Το τρίτο εργοστάσιο που μπαίνει στην σκακιέρα της Τουρκίας είναι αυτό στην περιοχή της Θράκης, στα βορειοδυτικά της χώρας, όπως είχε άλλωστε ανακοινώσει ο υπουργός Ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ. Από κοινού με αυτό προτείνονται και εξετάζονται επίσης μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες. Επί της ουσίας ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, δήλωσε προσφάτως ότι σε λίγους μήνες αναμένεται να υπογραφεί με την Κίνα μια συμφωνία για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού στην ανατολική Θράκη, καθώς δεν έχουν μείνει σημαντικά ζητήματα προς διαπραγμάτευση.
Σύμφωνα με τουρκικά μέσα ανώτεροι αξιωματούχοι της κινεζικής κυβέρνησης επισκέφτηκαν την ανατολική Θράκη και είδαν τις τοποθεσίες όπου σχεδιάζεται η κατασκευή. «Φτάσαμε σε ένα πολύ σημαντικό σημείο που πρέπει να ολοκληρώσουμε [τη συμφωνία] σε λίγους μήνες», είπε, προσθέτοντας ότι «είμαστε πολύ κοντά.

Δε νομίζω ότι έχουμε μεγάλες διαφορές. Είμαστε σε θέση να συνάψουμε σύντομα μια συμφωνία με την Κίνα για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας», είχε δηλώσει ο Μπαϊρακτάρ. Άλλη πηγή σημείωνε ότι ο αντιπρόεδρος της Εθνικής Διοίκησης Ενέργειας της Κίνας He Yang και ο αντιπρόεδρος της State Power Investment Corporation Lu Haongzao συμμετείχαν στην αντιπροσωπεία που επιθεώρησε την περιοχή στη Θράκη. Η κυβέρνηση Ερντογάν είναι ανοιχτή στο ενδεχόμενο κατασκευής μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMR’s) με το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία.

Η Τουρκία διαθέτει 68 σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, οι οποίοι κάλυψαν περίπου το ένα τρίτο των αναγκών της σε ηλεκτρική ενέργεια πέρυσι, σύμφωνα με το υπουργείο Ενέργειας και η χώρα στοχεύει να επιτύχει καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2053. Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας της χώρας στοχεύει να αυξήσει το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα στο 30% έως το 2023, προσθέτοντας 61 GW για να καταστεί δυνατή η ασφαλής παροχή ενέργειας και να μειωθούν οι εκπομπές άνθρακα. Αυτό σημαίνει προσθήκη 34 GW υδροηλεκτρικής ενέργειας, 20 GW αιολικής ενέργειας, 5 GW ηλιακής ενέργειας, 1 GW γεωθερμικής ενέργειας και 1 GW χωρητικότητας βιομάζας. Το σχέδιο θα επικουρείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD).
Η Ελλάδα μπορεί να αρνήθηκε ευγενικά την πρόταση για αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από τα πυρηνικά εργοστάσια της Τουρκίας, αλλά φαίνεται πως ενδιαφέρεται για το αντίστοιχο βουλγαρικό σχέδιο. Υπενθυμίζεται πως μετά το τετ-α-τετ Μητσοτάκη Ντένκοφ τον Ιούλιο, ο Βούλγαρος πρωθυπουργός δήλωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση ενδέχεται να στηρίξει την επένδυση στους νέους αντιδραστήρες στο Κοζλοντούι, πιθανότατα μέσω μιας 20ετούς συμφωνίας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Η βουλγαρική κυβέρνηση ξεκίνησε την κατασκευή της Μονάδας 7 στον Πυρηνικό Σταθμό του Κοζλοντούι, χρησιμοποιώντας αμερικανική τεχνολογία που είναι μοναδική στην Ευρώπη και με αρχική κρατική επένδυση 250 εκατομμυρίων ευρώ. Η Βουλγαρία θα χρησιμοποιήσει νέα τεχνολογία προερχόμενη από την αμερικανική πυρηνική εταιρεία Westinghouse, η οποία ελπίζει να εισέλθει στην αγορά της ΕΕ μέσω του βουλγαρικού έργου. Η βουλγαρική κυβέρνηση θα ξεκινήσει τις προετοιμασίες για την κατασκευή του 8ου αντιδραστήρα του πυρηνικού σταθμού του Κοζλοντούι, επίσης με την τεχνολογία AP1000 του αμερικανικού ομίλου.