Σε κάθε γωνιά των ελληνικών πόλεων και χωριών, οι γνώριμες φιγούρες των αδέσποτων ζώων – κυρίως σκύλων και γατών – στέκουν σιωπηλοί παρατηρητές μιας κοινωνίας που συχνά τους αγνοεί. Μπορεί να τους βλέπουμε καθημερινά, αλλά σπάνια αναλογιζόμαστε το δράμα που κρύβεται πίσω από τα μάτια τους. Η υιοθεσία ενός αδέσποτου δεν είναι απλώς μια πράξη καλοσύνης· είναι μια πράξη ευθύνης, πολιτισμού και ανθρωπιάς.
Ένα πρόβλημα που επιμένει
Σύμφωνα με εκτιμήσεις φιλοζωικών οργανώσεων, στην Ελλάδα ζουν δεκάδες χιλιάδες αδέσποτα ζώα. Τα αίτια είναι γνωστά: εγκατάλειψη, αδυναμία στείρωσης, αδιαφορία και ανεπαρκής κρατική μέριμνα. Παρά τις προσπάθειες κάποιων δήμων, τα κυνοκομεία συχνά λειτουργούν στα όριά τους, ενώ ο νόμος – αν και βελτιωμένος τα τελευταία χρόνια – παραμένει δύσκολα εφαρμόσιμος στην πράξη.
Υιοθετώντας, δεν «σώζεις» μόνο ένα ζώο
Όταν κάποιος υιοθετεί ένα αδέσποτο, δεν του απλώς προσφέρει στέγη και τροφή· του προσφέρει ασφάλεια, αγάπη και αξιοπρέπεια. Το ζώο μετατρέπεται από «ανεπιθύμητο» σε μέλος μιας οικογένειας. Παράλληλα, ανοίγει χώρος στα καταφύγια για άλλα ζώα που βρίσκονται σε ανάγκη, σπάζοντας τον κύκλο της εγκατάλειψης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλά από τα αδέσποτα είναι εξαιρετικά κοινωνικά και φιλικά, ιδίως όταν έχουν μεγαλώσει κοντά σε ανθρώπους. Έχουν να δώσουν απεριόριστη στοργή και πίστη – και ζητούν ελάχιστα σε αντάλλαγμα.
Ηθική και κοινωνική ευθύνη
Η στάση μας απέναντι στα ζώα αντικατοπτρίζει το επίπεδο του πολιτισμού μας. Σε μια εποχή όπου η βιωσιμότητα, η ενσυναίσθηση και ο σεβασμός στη ζωή βρίσκονται στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου, η υιοθεσία αδέσποτων είναι μια πράξη που συμπυκνώνει όλες αυτές τις αξίες. Δεν είναι φιλανθρωπία· είναι δικαιοσύνη.
Επιπλέον, η παρουσία ενός ζώου συντροφιάς στο σπίτι έχει αποδεδειγμένα θετικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των ανθρώπων. Συμβάλλει στη μείωση του άγχους, ενισχύει την κοινωνικότητα και – ειδικά για τα παιδιά – διδάσκει την υπευθυνότητα και την αγάπη χωρίς όρους.
Πριν πεις «ναι»
Η υιοθεσία όμως δεν είναι μια απόφαση της στιγμής. Απαιτεί σκέψη, δέσμευση και προετοιμασία. Ένα ζώο δεν είναι παιχνίδι – είναι ζωντανό ον με ανάγκες, συναισθήματα και δικαιώματα. Όποιος επιλέξει να υιοθετήσει, οφείλει να το κάνει με συνέπεια και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Το μήνυμα είναι σαφές
Στις γειτονιές μας, στα πάρκα, στους δρόμους, τα αδέσποτα περιμένουν. Δεν ζητούν ελεημοσύνη· ζητούν ευκαιρία. Κι αν ο καθένας από εμάς έκανε το ελάχιστο – αν υιοθετούσε, ενημέρωνε, στείρωνε, κατήγγειλε την κακοποίηση – τότε ίσως να μην υπήρχαν πια ζώα στους δρόμους, μόνο στις καρδιές μας.
Η υιοθεσία αδέσποτων ζώων δεν είναι μια λύση ανάγκης. Είναι μια πράξη αγάπης. Και η αγάπη, τελικά, είναι αυτή που κάνει τον κόσμο καλύτερο.
Β.Μ.